Con ruột không có tên trong di chúc của cha thì có quyền được hưởng di sản thừa kế hay không?

Nội dung chính

• Di chúc như thế nào thì được xem là hợp pháp?
• Di chúc có hiệu lực từ lúc nào?
• Người nào có quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc?

Di chúc như thế nào thì được xem là hợp pháp?

Di chúc theo Điều 624 Bộ luật Dân sự 2015 được hiểu như sau:

Điều 624. Di chúc

Di chúc là sự thể hiện ý chí của cá nhân nhằm chuyển tài sản của mình cho người khác sau khi chết.

Căn cứ theo Điều 630 Bộ luật Dân sự 2015 quy định di chúc hợp pháp như sau:

Điều 630. Di chúc hợp pháp

1. Di chúc hợp pháp phải có đủ các điều kiện sau đây:

a) Người lập di chúc minh mẫn, sáng suốt trong khi lập di chúc; không bị lừa dối, đe doạ, cưỡng ép;

b) Nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội; hình thức di chúc không trái quy định của luật.

2. Di chúc của người từ đủ mười lăm tuổi đến chưa đủ mười tám tuổi phải được lập thành văn bản và phải được cha, mẹ hoặc người giám hộ đồng ý về việc lập di chúc.

3. Di chúc của người bị hạn chế về thể chất hoặc của người không biết chữ phải được người làm chứng lập thành văn bản và có công chứng hoặc chứng thực.

4. Di chúc bằng văn bản không có công chứng, chứng thực chỉ được coi là hợp pháp, nếu có đủ các điều kiện được quy định tại khoản 1 Điều này.

5. Di chúc miệng được coi là hợp pháp nếu người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng của mình trước mặt ít nhất hai người làm chứng và ngay sau khi người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng, người làm chứng ghi chép lại, cùng ký tên hoặc điểm chỉ. Trong thời hạn 05 ngày làm việc, kể từ ngày người di chúc miệng thể hiện ý chí cuối cùng thì di chúc phải được công chứng viên hoặc cơ quan có thẩm quyền chứng thực xác nhận chữ ký hoặc điểm chỉ của người làm chứng.

Chiếu theo quy định trên thì việc di chúc của cha bạn đã lập thành văn bản nhưng không có công chứng thì việc căn cứ để xem di chúc hợp pháp là khi cha bạn lập di chúc phải trong trạng thái minh mẫn, sáng suốt không bị lừa dối, cưỡng ép, đồng thời nội dung của di chúc không vi phạm điều cấm của pháp luật, không trái đạo đức xã hội.

Con ruột không có tên trong di chúc của cha thì có quyền được hưởng di sản thừa kế hay không?

Di chúc có hiệu lực từ lúc nào?

Tại Điều 643 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hiệu lực của di chúc như sau:

Điều 643. Hiệu lực của di chúc

1. Di chúc có hiệu lực từ thời điểm mở thừa kế.

2. Di chúc không có hiệu lực toàn bộ hoặc một phần trong trường hợp sau đây:

a) Người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc;

b) Cơ quan, tổ chức được chỉ định là người thừa kế không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Trường hợp có nhiều người thừa kế theo di chúc mà có người chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc, một trong nhiều cơ quan, tổ chức được chỉ định hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế thì chỉ phần di chúc có liên quan đến cá nhân, cơ quan, tổ chức này không có hiệu lực.

3. Di chúc không có hiệu lực, nếu di sản để lại cho người thừa kế không còn vào thời điểm mở thừa kế; nếu di sản để lại cho người thừa kế chỉ còn một phần thì phần di chúc về phần di sản còn lại vẫn có hiệu lực.

4. Khi di chúc có phần không hợp pháp mà không ảnh hưởng đến hiệu lực của các phần còn lại thì chỉ phần đó không có hiệu lực.

5. Khi một người để lại nhiều bản di chúc đối với một tài sản thì chỉ bản di chúc sau cùng có hiệu lực.

Vậy trường hợp xét thấy di chúc của cha bạn là hợp pháp, những người có tên trong di chúc đều còn sống và di sản thừa kế vẫn còn thì di chúc đang có hiệu lực rồi.

Người nào có quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào di chúc?

Theo quy định tại Điều 644 Bộ luật Dân sự 2015 thì người có quyền thừa kế không phụ thuộc vào di chúc như sau:

Điều 644. Người thừa kế không phụ thuộc vào nội dung của di chúc

1. Những người sau đây vẫn được hưởng phần di sản bằng hai phần ba suất của một người thừa kế theo pháp luật nếu di sản được chia theo pháp luật, trong trường hợp họ không được người lập di chúc cho hưởng di sản hoặc chỉ cho hưởng phần di sản ít hơn hai phần ba suất đó:

a) Con chưa thành niên, cha, mẹ, vợ, chồng;

b) Con thành niên mà không có khả năng lao động.

2. Quy định tại khoản 1 Điều này không áp dụng đối với người từ chối nhận di sản theo quy định tại Điều 620 hoặc họ là những người không có quyền hưởng di sản theo quy định tại khoản 1 Điều 621 của Bộ luật này.

Trong trường hợp bạn chỉ mới 17 tuổi được xem là con chưa thành niên, vì thế dù bạn không có tên trong di chúc thì vẫn thuộc đối tượng có quyền hưởng di sản thừa kế mà không phụ thuộc vào nội dung di chúc.