Bão là gì? Việc ban hành bản tin dự báo, cảnh báo bão, sóng lớn, nước dâng do bão được quy định như thế nào?

Nội dung chính

• Bão là gì? Có những nguyên nhân nào hình thành bão?
• Có những cơ quan, tổ chức nào có trách nhiệm truyền, phát tin dự báo, cảnh báo thiên tai?
• Việc ban hành bản tin dự báo, cảnh báo bão, sóng lớn, nước dâng do bão được quy định như thế nào?

Bão là gì? Có những nguyên nhân nào hình thành bão?

Bão là gì?

Bão là một trạng thái nhiễu động của khí quyển mang tính biến chuyển của các tầng khí quyển và xếp vào loại hình thời tiết cực đoan. Bão là một loại hình tình trạng thời tiết xấu của thiên nhiên gây ra cho con người.

Về cơ bản, bão là thuật ngữ để chỉ không khí bị nhiễu động mạnh.

Có rất nhiều loại bão như: Bão tuyết, bão cát, giông,..

Mặc dù vậy, bão ở Việt Nam thường được các nhà đài hay mọi người dùng để chỉ bão nhiệt đới (tình trạng thời tiết gió rít mạnh kèm theo mưa nặng hạt và chỉ sinh ra ở những nước gần vùng biển nhiệt đới gió mùa).

Theo quy định tại khoản 7 Điều 5 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg năm 2021 thì:

Bão là một xoáy thuận nhiệt đới có sức gió mạnh nhất từ cấp 8 trở lên và có thể có gió giật.

Bão có sức gió mạnh nhất từ cấp 10 đến cấp 11 gọi là bão mạnh, từ cấp 12 đến cấp 15 gọi là bão rất mạnh, từ cấp 16 trở lên gọi là siêu bão (Phụ lục III Quyết định 18/2021/QĐ-TTg năm 2021).

Có những nguyên nhân nào hình thành bão?

Về nguyên nhân khách quan từ tự nhiên

Một số nguyên nhân chủ yếu có thể kể đến các thành tố như: ánh sáng mặt trời, biển và sự hình thành của hơi nước.

Nguyên nhân chủ yếu hình thành bão được phân tích là khi ánh sáng mặt trời chiếu xuống biển làm cho nước bay hơi. Tạo ra một luồng khí ẩm phía trên mặt biển, khi gặp điều kiện thuận lợi ở nơi có áp suất thấp, nước biển sẽ bay hơi nhiều hơn, với vị trí cao hơn để tạo thành cột khí ẩm.

Và khi lên cao, cột khí ẩm này sẽ trở nên lạnh hơn. Khi đã đạt đến thời điểm nhất định nó sẽ ngưng tụ thành nước và bị không khí xung quanh làm nóng. Có một tỷ lệ thuận giữa 3 yếu tố là không khí, hơi nước và khí ẩm. Khi hút lại với nhau tạo nên tác động lực quán tính với hoàn lưu quay.

Trả lời cho câu hỏi nguyên nhân hình thành bão như thế nào? Điều đó còn phụ thuộc vào tốc độ xoáy phải lớn hơn 17m/s.

Tiếp đó không khí bay lên và định hình trên tầng cao, từ đó hình thành nên những vùng áp cao trên đám mây và đẩy không khí thành mắt bão.

Về nguyên nhân chủ quan từ con người

Bên cạnh những nguyên nhân khách quan từ các thành tố tự nhiên. Thì không thể không kể đến một số nguyên nhân chủ quan từ con người.

Hiện tuợng biến đổi khí hậu là một phần nguyên nhân gây ra tình trạng bão ngày một nhiều.

Do lượng khí CO2 từ khí thải nhà kính và khí CH4 từ các hoạt động công nghiệp.

Khiến cho bầu khí quyển trở nên nóng hơn và tăng mức độ hấp thụ nhiệt, thúc đẩy quá trình bay hơi diễn ra nhanh hơn, làm tăng độ ẩm của bầu khí quyển, tạo nên sức mạnh lớn cho những cơn bão khắc nghiệt hơn và sức tàn cũng phá nặng nề không kém.

Bão là gì? Có những nguyên nhân nào hình thành bão? (Hình từ Internet)

Có những cơ quan, tổ chức nào có trách nhiệm truyền, phát tin dự báo, cảnh báo thiên tai?

Cơ quan, tổ chức có trách nhiệm truyền, phát tin dự báo, cảnh báo thiên tai được quy định tại Điều 7 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg năm 2021 cụ thể như sau:

- Đài Tiếng nói Việt Nam, Đài Truyền hình Việt Nam, Hệ thống Thông tin Duyên hải Việt Nam.

- Đài phát thanh, truyền hình tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương và các cơ quan báo chí.

- Các cơ quan quản lý hệ thống truyền tin về thiên tai.

Việc ban hành bản tin dự báo, cảnh báo bão, sóng lớn, nước dâng do bão được quy định như thế nào?

Việc ban hành bản tin dự báo, cảnh báo bão, sóng lớn, nước dâng do bão được quy định tại Điều 9 Quyết định 18/2021/QĐ-TTg năm 2021 cụ thể như sau:

Đối với tin bão gần Biển Đông

Tin bão gần Biển Đông được ban hành khi bão hoạt động ở ngoài Biển Đông và có khả năng di chuyển vào Biển Đông trong 48 giờ tới.

Đối với tin bão trên Biển Đông

Tin bão trên Biển Đông được ban hành khi bão hoạt động trên Biển Đông và chưa có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền Việt Nam trong 48 giờ tới.

Đối với tin bão khẩn cấp

Tin bão khẩn cấp được ban hành khi bão có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến đất liền Việt Nam trong 48 giờ tới.

Đối với tin bão trên đất liền

Tin bão trên đất liền được ban hành khi có một trong các điều kiện sau:

(i) Tâm bão đã đi vào đất liền Việt Nam và sức gió mạnh nhất vẫn còn từ cấp 8 trở lên;

(ii) Tâm bão đã đi vào các nước lân cận, nhưng sức gió mạnh nhất vẫn còn từ cấp 8 trở lên và có khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam trong 24 giờ đến 48 giờ tới.

Đối với tin nhanh về bão

Tin nhanh về bão được ban hành khi phát tin bão khẩn cấp hoặc những trường hợp bão diễn biến phức tạp.

Đối với tin cuối cùng về bão

Tin cuối cùng về bão được ban hành khi có một trong các điều kiện sau:

(i) Bão đã suy yếu thành một vùng áp thấp;

(ii) Bão đã đổ bộ vào các nước lân cận hoặc ra khỏi lãnh thổ, không còn khả năng ảnh hưởng trực tiếp đến Việt Nam;

(iii) Bão đã di chuyển ra ngoài Biển Đông và không có khả năng quay trở lại Biển Đông.

Đối với tin sóng lớn, nước dâng do bão

Tin dự báo, cảnh báo sóng lớn, nước dâng do bão được ban hành ngay khi phát tin bão khẩn cấp.