Thế nào là phòng vệ chính đáng? Ví dụ cụ thể? Viên chức vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng thì có bị xử phạt không?

Nội dung chính

• Thế nào là phòng vệ chính đáng?
• Ví dụ cụ thể về phòng vệ chính đáng?
• Viên chức vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng thì có bị xử phạt không?

Thế nào là phòng vệ chính đáng?

Theo khoản 12 Điều 2 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định:

Giải thích từ ngữ

...

12. Phòng vệ chính đáng là hành vi của cá nhân vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm quyền, lợi ích nói trên.

13. Sự kiện bất ngờ là sự kiện mà cá nhân, tổ chức không thể thấy trước hoặc không buộc phải thấy trước hậu quả của hành vi nguy hại cho xã hội do mình gây ra.

14. Sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép.

15. Người không có năng lực trách nhiệm hành chính là người thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong khi đang mắc bệnh tâm thần hoặc một bệnh khác làm mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình.

16. Người nghiện ma túy là người sử dụng chất ma túy, thuốc gây nghiện, thuốc hướng thần và bị lệ thuộc vào các chất này.

17. Người đại diện hợp pháp bao gồm cha mẹ hoặc người giám hộ, luật sư, trợ giúp viên pháp lý.

Theo đó phòng vệ chính đáng là hành vi của cá nhân vì bảo vệ lợi ích của Nhà nước, của tổ chức, bảo vệ quyền, lợi ích chính đáng của mình hoặc của người khác mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm quyền, lợi ích nói trên.

Thế nào là phòng vệ chính đáng? Ví dụ cụ thể? Viên chức vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng thì có bị xử phạt không? (Hình từ Internet)

Ví dụ cụ thể về phòng vệ chính đáng?

Theo Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 quy định:

Phòng vệ chính đáng

1. Phòng vệ chính đáng là hành vi của người vì bảo vệ quyền hoặc lợi ích chính đáng của mình, của người khác hoặc lợi ích của Nhà nước, của cơ quan, tổ chức mà chống trả lại một cách cần thiết người đang có hành vi xâm phạm các lợi ích nói trên.

Phòng vệ chính đáng không phải là tội phạm.

2. Vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng là hành vi chống trả rõ ràng quá mức cần thiết, không phù hợp với tính chất và mức độ nguy hiểm cho xã hội của hành vi xâm hại.

Người có hành vi vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng phải chịu trách nhiệm hình sự theo quy định của Bộ luật này.

Dựa vào định nghĩa về phòng vệ chính đáng tại khoản 12 Điều 2 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 và Điều 22 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về phòng vệ chính đáng, vượt quá giới hạn phòng vệ chính đáng thì ta có thể đưa ra một số ví dụ cụ thể về phòng vệ chính đáng như sau:

- Tình huống cướp giật: Một người đang đi trên đường thì bị một tên cướp dùng dao tấn công để cướp xe máy và túi xách. Trong lúc giằng co, người này đã dùng chính con dao của tên cướp để tự vệ và gây thương tích cho hắn. Hành vi này được coi là phòng vệ chính đáng;

- Tình huống khẩn cấp: Một người tâm thần đang cầm bó đuốc chạy vào kho xăng dầu của Quân đội. Do tính cấp bách và không còn biện pháp nào khác, những người chứng kiến đã dùng vũ lực để ngăn chặn nguy cơ gây hại, dẫn đến việc người tâm thần bị thương nặng. Hành vi này cũng được coi là phòng vệ chính đáng;

- Tình huống tự vệ trong gia đình: Một người phụ nữ bị chồng bạo hành và đe dọa bằng dao. Trong lúc tự vệ, cô đã dùng một vật cứng để đánh trả và gây thương tích cho chồng. Hành vi này được coi là phòng vệ chính đáng vì cô đang bảo vệ bản thân khỏi nguy hiểm tức thời;

- Tình huống bảo vệ tài sản: Một người phát hiện kẻ trộm đang cố gắng đột nhập vào nhà mình vào ban đêm. Anh ta đã dùng gậy để đánh trả và ngăn chặn kẻ trộm. Hành vi này được coi là phòng vệ chính đáng vì anh ta đang bảo vệ tài sản và sự an toàn của gia đình;

- Tình huống bảo vệ người khác: Một người chứng kiến một vụ tấn công trên đường phố, nơi một người đàn ông đang bị một nhóm người tấn công. Anh ta đã can thiệp và dùng vũ lực để ngăn chặn nhóm tấn công, bảo vệ người đàn ông kia. Hành vi này cũng được coi là phòng vệ chính đáng;

- Tình huống khẩn cấp: Một người bị một nhóm người tấn công bằng gậy và dao. Trong lúc tự vệ, anh ta đã giật được một cây gậy và đánh trả để bảo vệ bản thân. Hành vi này được coi là phòng vệ chính đáng vì anh ta đang đối mặt với nguy hiểm tức thời và không còn lựa chọn nào khác.

Viên chức vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng thì có bị xử phạt không?

Theo Điều 11 Luật Xử lý vi phạm hành chính 2012 quy định:

Những trường hợp không xử phạt vi phạm hành chính

Không xử phạt vi phạm hành chính đối với các trường hợp sau đây:

1. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính trong tình thế cấp thiết;

2. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng;

3. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất ngờ;

4. Thực hiện hành vi vi phạm hành chính do sự kiện bất khả kháng;

5. Người thực hiện hành vi vi phạm hành chính không có năng lực trách nhiệm hành chính; người thực hiện hành vi vi phạm hành chính chưa đủ tuổi bị xử phạt vi phạm hành chính theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 của Luật này.

Theo đó nếu viên chức thực hiện hành vi vi phạm hành chính do phòng vệ chính đáng thì không bị xử phạt vi phạm hành chính.