Có lấy được sổ bảo hiểm xã hội sau khi đã nghỉ 2 năm không?
Tại sao người lao động phải lấy sổ bảo hiểm xã hội sau khi kết thúc hợp đồng lao động?
Theo hướng dẫn tại khoản 2.13 Điều 2 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, mã số bảo hiểm xã hội được định nghĩa như sau:
Giải thích từ ngữ
2. Giải thích từ ngữ
…
2.13. Mã số BHXH: là số định danh cá nhân duy nhất của người tham gia do cơ quan bảo hiểm xã hội cấp để ghi trên sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế.
Theo đó, mỗi cá nhân sẽ chỉ có duy nhất 01 mã sổ sổ bảo hiểm xã hội, tương ứng với một quyển sổ duy nhất. Do đó, sau khi nghỉ việc, người lao động cần nhận lại sổ bảo hiểm xã hội từ đơn vị sử dụng lao động. Người sử dụng lao động sẽ có trách nhiệm phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ cho người lao động. Trong trường hợp mất sổ, người lao động sẽ phải đăng ký để làm lại sổ mới.
Sau khi kết thúc hợp đồng lao động, người lao động cần lấy sổ bảo hiểm xã hội của mình vì:
- Sổ bảo hiểm xã hội là căn cứ dùng để theo dõi quá trình đóng bảo hiểm xã hội của người lao động. Từ đó làm căn cứ giúp người lao động hưởng các chế độ, quyền lợi bảo hiểm xã hội. Sổ bảo hiểm cũng được làm căn cứ để giải quyết các chế độ bảo hiểm xã hội cho người lao động.
- Sổ bảo hiểm xã hội là tài liệu quan trọng, cần có trong một số loại hồ sơ, giấy tờ, thủ tục hành chính.
Có lấy được sổ bảo hiểm xã hội sau khi đã nghỉ 2 năm không?
Thời gian trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động được quy định như thế nào?
Theo khoản 5 Điều 21 Luật Bảo hiểm xã hội 2014 quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động:
Trách nhiệm của người sử dụng lao động
…
5. Phối hợp với cơ quan bảo hiểm xã hội trả sổ bảo hiểm xã hội cho người lao động, xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội khi người lao động chấm dứt hợp đồng lao động, hợp đồng làm việc hoặc thôi việc theo quy định của pháp luật.
Theo điểm a khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019 quy định trách nhiệm của người sử dụng lao động khi hợp đồng lao động chấm dứt như sau:
Trách nhiệm khi chấm dứt hợp đồng lao động
...
3. Người sử dụng lao động có trách nhiệm sau đây:
a) Hoàn thành thủ tục xác nhận thời gian đóng bảo hiểm xã hội, bảo hiểm thất nghiệp và trả lại cùng với bản chính giấy tờ khác nếu người sử dụng lao động đã giữ của người lao động;
Hiện nay, pháp luật không quy định rõ về thời hạn cụ thể để doanh nghiệp chốt và trả sổ cho người lao động. Tuy nhiên, nếu thực hiện đúng các quy định, thủ tục theo quy định, doanh nghiệp sẽ chỉ mất khoảng 15 ngày để trả sổ cho người lao động.
Người lao động đã nghỉ 2 năm có lấy được sổ bảo hiểm xã hội không?
Sau khi hợp đồng lao động với người lao động chấm dứt, người sử dụng lao động cần tiến hành thủ tục chốt và trả sổ cho người lao động. Tuy nhiên, trên thực tế, không thiếu các trường hợp người lao động nghỉ việc nhiều năm mới quay lại lấy sổ bảo hiểm ở công ty cũ. Lúc này, người lao động hoàn toàn có thể nhận lại sổ bảo hiểm xã hội của mình thông qua các cách sau:
* Trường hợp công ty cũ vẫn còn tồn tại và đang hoạt động
Nếu công ty cũ vẫn đang hoạt động và tồn tại, bạn cần quay lại công ty cũ và yêu cầu đơn vụ thực hiện chốt, trả sổ bảo hiểm xã hội cho mình. Theo quy định tại khoản 3 Điều 48 Bộ luật Lao động 2019, đây là trách nhiệm của người sử dụng lao động.
Nếu công ty cũ không thực hiện việc chốt sổ theo quy định, bạn có thể thực hiện khiếu nại tới Thanh tra sở Lao động – Thương Binh và xã hội nơi công ty đặt trụ sở chính. Trường hợp Thanh tra sở Lao động – Thương Binh và xã hội đã giải quyết và bạn thấy không đồng ý với cách giải quyết đó, bạn có thể thực hiện các thủ tục để khởi kiện tại Tòa Án.
* Trường hợp công ty cũ đã giải thể hoặc chấm dứt hoạt động
Sau 2 năm nghỉ việc, nếu công ty cũ đã giải thế hoặc phá sản, người lao động có thể làm thủ tục xin cấp sổ bảo hiểm xã hội do bị mất (áp dụng với trường hợp công ty đã chốt sổ bảo hiểm xã hội). Căn cứ khoản 1 Điều 27 Quy trình thu bảo hiểm xã hội, bảo hiểm y tế, bảo hiểm thất nghiệp, bảo hiểm tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp; cấp sổ bảo hiểm xã hội, thẻ bảo hiểm y tế ban hành kèm theo Quyết định 595/QĐ-BHXH năm 2017, hồ sơ để đăng ký cấp lại sổ bảo hiểm xã hội bao gồm:
- Tờ khai tham gia bảo hiểm xã hội
- Phiếu điều chỉnh thông tin bảo hiểm xã hội theo mẫu TK1-TS.
Nơi nộp hồ sơ:
Người lao động nộp tại cơ quan bảo hiểm xã hội nơi người lao động tham gia bảo hiểm xã hội trước đó (thường là nơi người sử dụng lao động đăng ký kinh doanh).
Thời gian giải quyết:
Sau khi cơ quan bảo hiểm xã hội nhận được hồ sơ của người lao động, sau tối đa 10 ngày, cơ quan bảo hiểm xã hội có trách nhiệm giải quyết, cấp lại sổ mới cho người lao động.
Trường hợp công ty cũ đã giải thể hoặc chấm dứt hoạt động nhưng chưa thực hiện thủ tục chốt sổ bảo hiểm xã hội, người lao động cần liên hệ với cơ quan bảo hiểm xã hội trước đây để được xác nhận thời gian tham gia bảo hiểm xã hội. Thời gian này sẽ tính tới khi công ty cũ đóng đủ bảo hiểm xã hội.